جلوه رنگینکمان در آسمان یک سیاره جهنمی (+عکس)
تاریخ انتشار: ۱۸ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۷۵۰۵۸
کلمات زیادی برای توصیف سیاره فراخورشیدی WASP-۷۶b وجود دارد برای مثال جهنمی، سوزان، آشفته، و حتی خشونتآمیز. این سیاره خارج از منظومه شمسی است و آنقدر به ستاره خود نزدیک است که به اندازهای داغ میشود که سرب را تبخیر میکند و تا پیش از این توصیف مثبتی از آن وجود نداشته است.
به گزارش ایسنا، توصیف مثبتی به تازگی به این فهرست اضافه شده است زیرا ستارهشناسان نشانههایی از چیزی به نام «شکوه» را در اتمسفر این سیاره فراخورشیدی مشتری داغ کشف کردهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اثر «شکوه»، که در دادههای ماهوارهی توصیفگر سیارههای فراخورشیدی به اختصار چیاپس(CHEOPS) دیده شده است، آرایش رنگینکمان مانندی از حلقههای رنگارنگ و متحدالمرکز نور را نمایش میدهد که تنها در شرایط خاص به وجود میآید.
به نقل از اسپیس، این اثر اغلب بر روی سیاره خودمان و همچنین در جو همسایه خشن ما زهره دیده میشود، اما این اولین بار است که دانشمندان آن را خارج از همسایگی کیهانی ما مشاهده میکنند. سیاره WASP-۷۶b در فاصله ۶۳۷ سال نوری از ما قرار دارد.
اگر تایید شود که این اثر بر روی سیاره WASP-۷۶b اتفاق میافتد، میتواند اطلاعات زیادی را در مورد این سیاره فراخورشیدی عجیب و غریب آشکار کند.
اولیویه دمانژئون(Olivier Demangeon)، رهبر گروه و ستارهشناس موسسه اخترفیزیک و علوم فضایی در پرتغال، در بیانیهای گفته است: دلیلی وجود دارد که قبلا هیچ موردی از این «شکوه» در خارج از منظومه شمسی دیده نشده است. این پدیده به شرایط بسیار عجیبی نیاز دارد.
در وهله اول، به ذرات جوی نیاز است که تقریبا به طور کامل کروی باشند، کاملا یکنواخت و به اندازه کافی پایدار باشند تا مدتی طولانی رصد شوند. ستاره نزدیک به سیاره باید مستقیما به آن بتابد و تلسکوپ چیاپس در موقعیت درستی نسبت به آن قرار داشته باشد.
در سیاره WASP-۷۶b چیزی بیشتر از باران آهن مذاب وجود داردWASP-۷۶b که در سال ۲۰۱۳ کشف شد، تنها در فاصله ۳۰ میلیون مایلی از ستاره زرد مادر خود قرار دارد که حدود ۱.۵ برابر جرم و ۱.۷۵ برابر عرض خورشید ما را دارد.
این فاصله برابر با تنها یک دوازدهم فاصله بین خورشید و عطارد است که نزدیکترین سیاره به ستاره ماست.
در نتیجه، سیارهای که ۱.۸ برابر سیاره مشتری است، با وجود داشتنِ تنها ۹۲ درصد از جرم این غول گازی، تنها در ۱.۸ روز زمینی به دور ستاره خود میچرخد. این نزدیکی همچنین باعث میشود که یک سمت سیاره WASP-۷۶b، که «سمت روز» آن است به صورت جزر و مدی قفل شود. این بدان معناست که طرف دیگر سیاره، و «سمت شب» آن همیشه رو به فضا است.
از آنجایی که قسمت روز WASP-۷۶b توسط تشعشعات ستاره میزبانش هدف قرار میگیرد، دمای آن تا بیش از ۴۳۵۰ درجه فارنهایت(۲۴۰۰ درجه سانتیگراد) افزایش مییابد. این سمت از سیاره آنقدر داغ است که آهن را تبخیر میکند
بادهای شدید و سریع در WASP-۷۶b سپس این بخار آهن را به سمت نیمه خنکتر و شب سیاره میبرد و در آنجا به صورت قطرات متراکم میشود و به صورت باران آهنی میبارد.
تماشای «اثر شکوه» بر روی این سیاره فراخورشیدی داغ، یک دستاورد قابل توجه برای چیاپس است که در ماه دسامبر سال ۲۰۱۹ به فضا پرتاب شد. این نمونهای از توانایی این ماموریت برای شناسایی پدیدههای ظریف و هرگز دیده نشده در جهانهای دور است.
چیاپس WASP-۷۶b را در طول سه سال نزدیک به ۱۲ بار مشاهده کرده است، زیرا دانشمندان تلاش میکردند تا عدم تقارن نوری عجیبی را که در بخشهای بیرونی این سیاره یافت میشود، هنگام عبور یا «گذر» از جلوی ستاره مادرش مشاهده کنند.
این مشاهدات افزایش نوری را که از «خط پایاندهنده» بخش شرقی WASP-۷۶b میآید، نشان داد، شکافی که در آن شب سیاره فراخورشیدی به سمت روز آن تبدیل میشود. محققان به این نتیجه رسیدند که این تغییر شدید در نور ناشی از یک بازتاب قوی، موضعی و وابسته به جهت است که به آن اثر شکوه میگویند.
متیو استندینگ(Matthew Standing)، محقق آژانس فضایی اروپا که سیارات فراخورشیدی را مطالعه میکند، میگوید: آنچه مهم است که به خاطر داشته باشید، مقیاس باورنکردنی آن چیزی است که ما شاهد آن هستیم. WASP-۷۶b چند صد سال نوری از ما فاصله دارد و یک سیاره غول پیکر گازی به شدت داغ است که در آن احتمالا آهن مذاب میبارد.
شکوه برای WASP-۷۶b چه معنایی دارد؟اثر شکوه ممکن است ظاهری شبیه رنگین کمان و الگوی راه راه رنگارنگ داشته باشد، اما در واقع کاملا با یک رنگین کمان واقعی تفاوت دارد.
رنگین کمانها زمانی ایجاد میشوند که نور خورشید از محیطی با یک چگالی خاص به محیطی دیگر با چگالی متفاوت که معمولا از هوا به آب است، عبور میکند. این امر باعث خم شدن مسیر نور یا «انکسار» میشود و طول موجهای مختلف به درجات مختلف دچار شکست میشوند. بنابراین، نور سفید خورشید به رنگهای ثابت خود تقسیم میشود و قوس منظم و رنگارنگ آشنای رنگین کمان را ایجاد میکنند.
از طرف دیگر، اثر شکوه زمانی اتفاق میافتد که نور از یک شکاف باریک عبور کند. به عنوان مثال، در زمین، این شکاف میتواند فضای بین قطرات آب در ابرها باشد. این باعث شکل متفاوتی از انکسار میشود که به آن «پراش» میگویند که زمانی اتفاق میافتد که نور از یک مانع یا از یک روزنه عبور کند.
امواج نور تقسیم میشوند و سپس دوباره به هم میپیوندند که باعث ایجاد نوارهای تیره و روشن به ترتیب و حلقههای رنگی متحدالمرکز میشود.
وجود این پدیده در جو مشتریهای بسیار داغ نشان دهنده وجود ابرهایی است که از قطرات آب کاملا کروی شکلی تشکیل شدهاند که حداقل سه سال دوام آوردهاند یا ابرهایی که دائما در حال پر شدن هستند.
اگر ابرها پایدار باشند، نشان دهنده این است که دمای اتمسفر WASP-۷۶b، در عین ترسناک بودن در طول زمان پایدار است.
نتایج همچنین نشان میدهد که کارشناسان سیارات فراخورشیدی میتوانند جهانهای دوردست را برای پدیدههای نوری مشابه، از جمله بازتاب نور ستارهها از دریاچهها و اقیانوسها بررسی کنند. این چیزی است که میتواند در جستجوی مداوم بشر برای حیات فراتر از منظومه شمسی مهم باشد.
تحقیقات این تیم در مجله Astronomy & Astrophysics منتشر شده است.
کانال عصر ایران در تلگراممنبع: عصر ایران
کلیدواژه: سیاره جهنمی رنگین کمان سیاره فراخورشیدی رنگین کمان اثر شکوه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۷۵۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انتقال پیام صوتی به قمر مشتری به شکل موجهای بصری
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از اسپیس، ماموریت کاوشگر ناسا به قمر پوشیده از یخ سیاره مشتری قرار است حاوی پیام منحصربفردی باشد.
دانشمندان سازمان آمریکایی «متی اینترنشنال» (METI International) نیز در همین راستا تاکید کردهاند که کاوشگر جستوجوی حیات در قمر یخی مشتری اهداف تعریف شدهای دارد که در یک قدمی دستیابی به آنها است. این سازمان نیز به انتقال پیامهای رادیویی قدرتمند به حیات فرازمینی اختصاص دارد.
فضاپیمای اروپا کلیپر ناسا که در اکتبر ۲۰۲۴ (شش ماه دیگر) به قمر پوشیده از یخ مشتری میرسد، حامل پیامی حکاکی شده با لیزر است که ارتباط بشریت با قمر یخی را جشن میگیرد و ادای احترامی به ماموریتهای گذشته این سازمان است که همگی به دنبال حیات در سیارههای فرازمینی بودند.
پژوهشگران اطمینان دارند اقیانوس عظیمی از آب شور کیلومترها زیر سطح پوشیده از یخ اروپا وجود دارد که این قمر را به نامزد اصلی میزبانی از حیات فرازمینی در منظومه شمسی تبدیل میکند. با این حال تعیین اینکه آیا این اقیانوس پنهان دارای عناصر شیمیایی مناسب برای حمایت از حیات است یا نه، دشوار بوده است.
دانشمندان سازمان آمریکایی «متی اینترنشنال» اظهار کردهاند، ما صداهای ضبط شده را به ۱۰۳ زبان جمع آوری کردیم و تصمیم گرفتیم آنها را به شکل موجهایی تبدیل کنیم که این صداها را به صورت بصری نشان میدهد.
همکاران ناسا این شکل از موجها را در صفحه فلزی حک کردند که از الکترونیک حساس فضاپیما در برابر تشعشعات شدید سیاره مشتری محافظت میکند. از آنجا که آب برای برقراری حیات اولویت اصلی کاوشهای سازمان هوانوردی و فضای ایالات متحده آمریکا است، بخش دیگری از پیام نیز به طوری طراحی شده که طول موجهای اجزای آب را به صورت بصری به تصویر میکشد.
حک کردن پیامها در فضاپیما روش جدیدی نیست و پیام کلیپر پیروی از سنتی است که قدمت به آن چند دهه میرسد.
این ماموریت هدف اصلی خود را بررسی و تحقیق درباره قمر یخی و جستجوی اطلاعات در مورد وجود حیات در آن قرار داده است. یکی از جوانب این ماموریت، ارسال یک پیام میان دو سیاره آبی است که به زبانهای مختلف و شکلهای مختلف ارسال میشود و به عنوان نمونه تلاشی برای حضور انسان در فضا و کشف اسرار آن به جا میماند.
ماموریت ناسا اطلاعاتی ارزشمند از این قمر را در اختیار میگذارد و شاید ادلهای برای وجود زندگی در فضا را ارائه دهد.
انتهای پیام/